قطعنامه هشتمین همایش ملی سامانه‌های سطوح آبگیر باران
هشتمین همایش ملی سامانه های سطوح آبگیر باران با موضوع “استحصال آب باران، مدیریت ریسک سیل و خشکسالی و پایداری طبیعت” با همت دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست دانشگاه فردوسی مشهد و انجمن علمی سیستم های سطوح آبگیر باران ایران به مورخ ۵ و ۶ آذر ۱۳۹۸ با حضور بیش از ۲۵۰ نفر از استادان، اندیشمندان، پژوهشگران، کارشناسان و دانشجویان سراسر کشور در دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد. براساس جلسات هم‌اندیشی، نتایج حاصل از مقالات ارائه شده و بحث و تبادل نظرهای تخصصی، مواردی برای توسعه هر چه بیشتر روش‌های استحصال آب در سطح کشور پیشنهاد شد که در قالب بندهای این قطعنامه به شرح زیر ارائه می‌شود:
- تعیین ظرفیت کشور در زمینه استحصال و بهره‌وری از نزولات آسمانی و تعیین ارزش اقتصادی آن، ارتقاء، استانداردها، فرهنگ سازی و ترویج استحصال آب باران از مواردی هستند که باید به وسیله دانشگاه‌ها، مراکز پژوهشی و دستگاه‌های اجرایی مورد اهتمام قرار گیرند.
- استحصال آب در مناطق مسکونی و شهری به ویژه به منظور تامین آب مورد نیاز فضای سبز و مصارف شرب شهری به صورت جدی مدنظر قرار گیرد و به جای پروژه‌های غیر پایدار و پرهزینه انتقال آب، از پتانسیل های موجود در شهر از جمله سطوح عایق موجود استفاده شود. پیشنهاد می‌شود تا موضوع با بررسی کارشناسی بیشتر در مقررات ملی ساختمان گنجانده شود.
- تبخیر بخش قابل توجهی از آب ناشی از بارش در ایران (بیش از ۷۰ درصد آب بارش‌هل) به ویژه با توجه به موضوع تغییر اقلیم و گرمایش جهانی یک معضل جدی است که بایستی تدابیر لازم برای آن اندیشیده شود و در این خصوص سامانه های سطوح آبگیر برای مدیریت و استحصال آب باران قبل از تبخیر شدن آن میتواند بخشی از این آب را از تبخیر شدن نجات داده و وارد چرخه تولید کند که میتواند تا حد زیادی فشار بر منابع آب زیرزمینی را که به شدت در حال افت و تخریب است کاهش دهد.
- وقوع سیلاب‌های ویرانگر از یک سو، تغییرات اقلیمی، وقوع خشکسالی‌های با شدت و تداوم بالا از سوی دیگر و گسترش کانون‌های گرد و غبار نشانه از بین رفتن پوشش گیاهی در عرصه حوزه های آبخیز می‌باشد. این چالش‌ها بات بهره گیری از سطوح آبگیر باران در قالب مدیریت یکپارچه حوزه‌های آبخیز تا حد زیادی قابل حل هستند.
- حاضران بر ضرورت مطالعات جامع، تهیه ضوابط و معیارهای مناسب و شیوه‌نامه های کاربردی مربوط به جمع آوری آب باران در مناطق مختلف جغرافیایی ایران به منظور تبیین میزان کارایی روش های سنتی و نوین در شرایط مختلف برای تدقیق نتایج عملکرد آنها از ابعاد فنی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی تاکید کردند.
- ضمن تاکید بر اجتناب از انتقال آب بین حوضه ای، توجه به مدیریت رواناب در منشا تشکیل آن به عنوان راهکاری سازگار برای حفاظت آب و خاک و مدیریت منابع آب پیشنهاد و مورد تاکید قرار گرفت.
- توجه به ساختارهای سنتی و دانش بومی استحصال آب باران در بخش های مختلف ایران یک ضرورت است. در این خصوص لازم است که این دانش مورد شناسایی، بازبینی و بهینه سازی و نیز ترویج و توسعه در کتب درسی رشته های مربوطه قرار گیرد. همچنین لازم است در این خصوص دستورالعمل و استانداردهای طراحی و توسعه مد نظر قرار گیرد.
- از آنجا که آب باران در بعضی از فصول سال در اختیار نمی‌باشد، توصیه می‌شود ظرفیت بازچرخانی پساب های خاکستری به عنوان تامین آب تکمیلی مد نظر قرار گیرد.
- انجمن علمی سیستم های سطوح آبگیر باران ایران آمادگی دارد که تجربیات خود د زمینه سامانه های سنتی و نوین استحصال آب باران را با مشارکت دانشگاه‌ها، و موسسات پژوهشی و مراکز تحقیقاتی با هدف توانمندسازی هر چه بیشتر کارشناسان و بهره‌برداران در اختیار قرار دهد.
- بر ادامه برگزاری سالانه همایش های مرتبط با استحصال آب باران با حمایت جدی و همه جانبه دستگاه‌ها و سازمان‌های مرتبط، متولی و مصرف کننده آب، به منظور همفکری، تبادل نظر، مستند سازی و اشاعه روش های بهینه استفاده از آب باران تاکید شد.
شرکت کنندگان در هشتمین همایش ملی سامانه‌های سطوح آبگیر باران
ششم آذر هزار و سیصد و نود و هشت
مشهد